Beyin fırtınası, kişinin tek başına ya da grup halinde uygulayabileceği bir fikir jimnastiğidir. Beyin fırtınası esnasında katılımcılardan, fikir akla geldiği anda paylaşılması istenir. Fikirler hiçbir şekilde eleştirilmez ya da yargılanmaz. Bunun yanında ortaya atılan fikir, diğer katılımcılar tarafından “saçma” olarak nitelendirilemez. Katılımcıların kendini rahat hissetmesi ve fikrini özgürce ifade etmesi sağlanır. Bu sayede ortaya yaratıcı fikirler çıkması hedeflenir. Yaratıcı fikirler de sistemlerin gelişmesine önemli ölçüde katkı sağlayacaktır.
Beyin Fırtınası Nedir?
Beyin fırtınası ne demek sorusu herkesin aklına gelmiştir. Söz konusu kelime grubu, esasında mecaz anlam içerir. Beyin, binlerce fikir ve düşüncenin ortaya çıktığı muhteşem bir sistemdir. Beyin fırtınası da kültürümüzde önemli bir yere sahip olan “akıl akıldan üstündür” atasözünün bilimsel ifadesidir. Bahse konu terimin İngilizce karşılığı “brainstorming”dir. Konu ile ilgili bugüne kadar çok sayıda bilimsel makale kaleme alınmıştır.
Beyin Fırtınası Tekniği Nedir?
Beyin fırtınası tekniği, herhangi bir konu hakkında fikirlerin ortaya konulmasını sağlayan üretici bir uygulamadır. Bu uygulama esnasında hayal ederek düşünme, fikir üretme, çözüm üretme ve karar verme amaçlanır.
Beyin fırtınası anlamı hemen herkes tarafından bilinir. Beyin fırtınası tekniği, ilk olarak 1938 yılında organize edilmiş bir toplantıda bu isimle uygulanmıştır. 1953 yılında da Alex Osbom tarafından kaleme alınan “Yaratıcı Hayal Gücü” kitabında beyin fırtınası tekniği, yaratıcı düşünce teknikleri arasında sıralanmıştır.
Beyin fırtınası, insanların kendini rahat hissedeceği bir ortamda, yaratıcı düşünceyi teşvik eden bir fikir platformudur. Söz konusu teknik uygulanırken amaç, insanların fikirlerini söylerken cesur olmasını sağlamak, onları üretime teşvik etmek ve sisteme katkı sağlamaktır.
Beyin Fırtınası Tekniği Nasıl Kullanılır?
Beyin fırtınası tekniği nasıl uygulanır sorusu, bu tekniği uygulayacak olanların araştırması gereken bir konudur. Bahse konu teknik uygulanırken uygun ortamın sağlanması ve insanların rahat konuşmasına zemin hazırlanması gerekir. Beyin fırtınası tekniğinde uyulması gereken kurallar aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
- Katılımcıların kendini rahat hissedeceği aydınlık ve ferah bir ortam tesis edilir.
- Problem tanımlanır ve insanların problem üzerinde düşünmesi sağlanır.
- Fikir üretiminin sağlıklı şekilde yapılması için ekip içinden bir moderatör seçilir.
- Fikir ve çözüm önerileri ortaya konur.
- Fikir üretimi sonrasında çalışmanın nasıl olacağı planlanır.
Bir Konu Seçin
Beyin fırtınası yapmak için öncelikle hangi konu üzerinde tartışılacağına karar verilmelidir. Beyin fırtınası soruları da bu konu ekseninde olmalıdır. Belirlenecek olan konu, toplantı zamanından önce katılımcılara bildirilebileceği gibi toplantı esnasında da konu gündeme getirilebilir. Konunun doğru belirlenmesi, konu ile ilgili ortaya atılan fikirlerin ve çözüm önerilerinin de amaca uygun olmasını sağlar. Bu da sisteme katkı sağlamak adına faydalı bir yöntemdir.
Ürünlerinizi Toplayın
Beyin fırtınası esnasında herkesin konuya yönelik fikir geliştirilmesine yönelik ortam yaratmanız gerekir. Toplantı odası, bu anlamda özellikle üzerinde durulması gereken bir konudur. Ortamın uygun olması, insanların daha kolay şekilde fikirlerini ifade etmesini sağlayacaktır. Toplantı püf noktaları konusunda gerekli hassasiyet gösterildiğinde beyin fırtınasından da en yüksek verim elde edilecektir.
Beyin fırtınası esnasında ortaya ürünler çıkacaktır. Bu ürünlerin her birinin not alınması ve beyin fırtınası döngüsüne dâhil edilmesi gerekir. Ürünler ortaya çıkarken beyaz tahta ya da projeksiyon cihazı kullanmak faydalı bir çözüm olacaktır. Beyaz tahtaya yazılan fikirler, toplantıya katılanların da ürünleri kolay takip etmesini sağlar.
Bir Zaman Belirleyin
Beyin fırtınası esnasında ortaya fikirler atılacak ve toplantı sonunda çözüm önerileri geliştirilecektir. Beyin fırtınasının sağlıklı şekilde yapılması için ortaya çıkan çözüm önerilerinin nasıl ve ne şekilde hayata geçeceği ile ilgili bir zaman belirlenmelidir. Bu sayede sistemin gelişmesine yönelik belirli bir program dâhilinde çözüm önerilerinin hayata geçirilmesi sağlanır.
Fikirlerinizi Yazın ve Gözden Geçirin
Beyin fırtınası esnasında notlar alınması ve fikirlerin yazılması çok önemlidir. Alınan notlar, ilerleyen süreçte fikirlerin gözden geçirilmesini de kolaylaştıracaktır. Doğal olarak ortaya çıkan fikirlerin yazılmış olması geri besleme açısından da toplantı sürecine ve uygulanmasına katkı sağlar. Beyin fırtınası sonunda ortaya çıkan fikirler revize edilebilir, ihtiyaç duyulması halinde ilerleyen dönemde revizyon kapsamlı tekrar bir toplantı da yapılabilir.
Fikirlerinizi Uygulayın
Beyin fırtınası esnasında 3 farklı rol üstlenen kişi/kişiler vardır. Bunlar fikri ortaya atan kişi, moderatör ve toplantıya katkı sağlayan yaratıcı katılımcılardır. Söz konusu ekip, sorun odaklı çalışır ve çeşitli çözüm önerileri geliştirir. Ortaya çıkan fikirlerin uygulanması için de uygulama sürecinin sağlıklı şekilde yönetilmesi gerekir. Beyin fırtınası tekniği uzun yıllardır uygulanan bir yöntemdir. Söz konusu yöntem, bundan sonraki süreçte de geliştirilerek uygulanacak ve her türlü sistemin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
