Marka ve Markalaşma Nedir?

Marka ve Markalaşma Nedir?

Marka; bir işletmenin, ürünün, hizmetin veya kişinin sahip olduğu özellikler ve sunacağı değerler kapsamında, tüketici nezdinde ayırt edilebilirliğini sağlamak adına geliştirilen, bir nevi kendini tanımlayan kimlik bilgilerini içeren kavramdır.

Tüketiciye sunulan ürün veya hizmetin niteliğini, faydasını, kapsamını vurgulayarak diğerlerinden farklılığını ortaya koymak, tüketici nezdinde algı, sadakat ve bilinirlik yaratmak adına oluşturulan markalar;  isim, slogan, renk ve semboller kanalıyla ifade edilen somut ve soyut nitelikleri içermektedirler.

Bir işletmenin kendisi için doğru bir marka yaratması, henüz kuruluş aşamasında belirlediği vizyon, hedeflediği yol ve tüketicisine sunacağı değerler kapsamında, kendini tüketicisine doğru anlatmanın en önemli unsurudur.

Markalaşma ise; bir markanın doğru stratejiler üzerine kurgulanmış çeşitli tanıtım çalışmaları ile tüketicisiyle buluşması adına gerçekleştirilen yönetim, pazarlama ve iletişim faaliyetlerini kapsayan süreçleri ifade etmektedir. 

Marka Nedir?

İşletmelerin, ürünün veya hizmetlerin sundukları farklılığın, faydanın, kalitenin ve imajın bir yansıması olarak tanımlanabilen ve her geçen gün büyüyen rekabet ortamında tüketicinin dikkatini çekerek diğerlerinden ayırt edilmek adına; isim, slogan, renk, desen veya sembollerden oluşturulan markalar; tamamlayıcı bir kimlik niteliği taşımaktadır.  

Kişi adları, sunulan ürünün adı, ürünün özelliğinden esinlenen sözcükler veya hizmet çağrışımları ile oluşturulabileceği gibi, biçimler, çizimler ve hatta renkler ile zenginleştirilerek özelleştirilen markalar; sunulan hizmeti temsil özelliği taşıyan en önemli unsurlardır.

Günümüz şartlarında, tüketicide farkındalık yaratmanın, tanınırlığı ve bilinirliği artırmanın, sadakat oluşturmanın,  güven bağı yaratmanın yanı sıra hukuksal açıdan da rakiplerden korunmanın önemi artmaktadır. Markaların ve markaya yapılan yatırımların güven altına alınması, hedeflerine ulaşmayı amaçlayan ve tüketicisi ile arasında bir güven bağı oluşturmaya çalışan tüm girişimler açısından önemli bir unsurdur. Marka ve markalaşma tescili ile ilgili işlemler de bu noktada devreye girmektedir.

Markalaşma Nedir?

Markalaşma; bir markanın tanınırlığını artırmak, sektörde tutunabilirliğini sağlamak ve rakiplerinden sıyrılmak adına hedef kitle ile iletişimini kuvvetlendirmek için planlanarak yapılan tanıtım çalışmalarının ve bu amaçla oluşturulan stratejilerin bir bütünü olarak özetlenebilir. Bir marka stratejisi nasıl oluşturulur sorusunun cevabına geçmeden önce bu hedefte doğru analiz edilmesi gereken faktörlerden birinin hedef kitlenin alışkanlıklarının ve ihtiyaçlarının doğru kavranması olduğunu belirtmekte fayda vardır.  Hedef tüketiciye ulaşmak adına doğru iletişim kanallarını seçmek ve markayı doğru bütçeler kullanarak doğru kanallarda konumlandırmak marka sürdürülebilirliği açısından önemlidir.

Kısaca özetlemek gerekirse markalaşma nedir ve markalaşma nasıl olur sorularına; marka ile tüketicisinin arasındaki sürdürülebilir bağı ve güveni oluşturmak adına hayata geçirilecek çalışmalar bütünüdür, şeklinde cevap vermek mümkündür.  Bir markanın tüketicisi ile ilk buluştuğu andan itibaren yapılacak marka konumlandırma çalışmaları; markanın tüketici gözünden rakipleri arasında duracağı noktayı belirlemekte ve bir diğer yandan marka imajını oluşturarak, bilinirliğini ve tercih edilebilirliğini güçlendirmektedir.

Markalaşma süreçleri ve bu süreçler kapsamında oluşturulacak markalaşma stratejileri; güçlü bir marka yaratmak ve tüketici tarafından olumlu bir imaj ile anılarak rakiplerden sıyrılmak adına yapılacak yatırımların en büyüğüdür.

Markalaşma süreçlerinde yapılacak çalışmaların arasında önem taşıyan bir başka konu ise marka tescil işlemleridir. Marka tescil işlemleri ile markalar ait oldukları işletme veya kişi üzerine resmi olarak tanımlanmakta ve bir başka girişim tarafından ticari olarak kullanılamayacak şekilde hukuksal koruma altına alınmaktadırlar. Marka tescilleri, markaya yapılan tüm yatırımları ve tüketici ile kurulan bağı güven altına almakta ve marka değerini arttırmaktadır.  Markaların korunması adına yapılması gereken bu işlemleri ve marka tescili nedir sorusuna verilebilecek detaylı yanıtları bir alt başlıkta sizlerle paylaşıyor olacağız.  

Marka Tescili Nasıl Yapılır?

Bir işletmeye veya şahsa ait markanın ve markaya ait ayırt edici tüm görsellerin, sloganların veya işaretlerin yasal haklarına sahip olmak, markalaşma süreci ve markalaşma stratejisi genelinde öncelikli sıraya alınması gereken adımların başında gelmektedir.

Marka kimliğini koruma altına alan yasal süreçleri kapsayan marka tescil işlemleri; markaları, taklitlerinden, ürün veya hizmet üzerinde hak sahibi olmayan kişi ve kurumlara karşı güven altına alan bir sistemi kapsamaktadır.

Ülkemizde “Türk Patent ve Marka Kurumu”na yapılacak başvurular ile başlatılacak tescil işlemleri için izlenmesi gereken adımlar aşağıda özetlenmektedir.

·         Öncelikle koruma altına alınacak markanın daha önce kullanılıp kullanılmadığını öğrenmek adına marka sorgulama işlemi başlatılır,

·         Markanın hangi sınıflarda hizmet vereceği belirlenir,

·         Markanın seçtiği sınıflarda daha önce aynı başvuruyu yapmış ve birebir benzerlik gösteren bir başka marka varsa, başvuru kabul edilmemektedir. Bu durumda markada veya benzerlik arz eden detaylarda değişiklik yapılması gerekecektir,

·         Herhangi benzer bir başvuru olmadığı takdirde, hizmet verilecek sınıfların belirlenmesi ardından marka tescil başvuru formu doldurulacak ve ücret ödemesi yapılarak başvuru tamamlanacaktır,

·         Başvurular; Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından belirli bir süre askıya alınarak herhangi bir itiraz olup olmayacağı netleştirilecektir.

Bu işlemler yaklaşık 9 ile 12 aylık bir süreci kapsayacaktır.  Bu süreç ardından başvuru onayladığı takdirde,  marka tescil belgesi kapsamında söz konusu marka 10 yıl süre ile koruma altına alınmaktadır.

Tescil işlemleri, turkpatent.gov.tr  web sitesi üzerinden yürütülebileceği gibi konu ile ilgili deneyimli patent bürolarından da hizmet alınabilmektedir.

Markalaşma Stratejisi Nedir?

Sürdürülebilir güçlü bir marka yaratmak, sadece onu oluşturan isim, logo ve sloganları doğru tanımlamak veya doğru renkleri kullanarak çeşitli reklamlar yapmak ile sınırlandırılmamalıdır. Markanın hayata geçiş amacının, hizmet vereceği sektörün dinamiklerinin, rakip analizlerinin ve içinde bulunulan dönemde yaşanan ekonomik gelişmelerin, oluşabilecek tehditlerin veya avantajların doğru analiz edilmesi ve sunulacak hizmet veya ürünün bu koşular çerçevesinde doğru konumlandırılması, markalaşma adına yapılması gereken en önemli çalışmalardır.

Bir hizmeti veya ürünü tüketici beğenisine sunmadan önce yapılması gereken sektör analizleri ve hedef kitle davranış alışanlıklarının tespiti gibi ön çalışmaların yanı sıra pazara sunulacak markanın geleceği açısından, sektör dışında yaşanan tüm ekonomik ve sosyal değişimleri doğru kurgulamak ve dünya genelinde yaşanan gelişmeleri doğru analiz etmek gerekmektedir. Tüm bu veriler ışığında hazırlanacak yol haritası, pazarlama, işletme planları, satış kanalları, satış sonrası hizmetleri, lojistik ve finansal çalışmalar, markalaşmak adına atılacak adımların stratejilerini oluşturmaktadır.

Markalaşma stratejisi; girişimlerde tüm işleyiş süreçlerinin bir bütün olarak ele alınması aracılığıyla ortaya konan ürün odaklı yaklaşımların toplamını ifade etmektedir.