Melek Yatırımcı Nedir?
Herhangi bir konuda fikri olan ve bunu hayata geçirmek isteyen girişimciler hem maddi hem de manevi desteğe ihtiyaç duyarlar. Özellikle maddi açıdan yüksek maliyetli girişimler için kendilerine bir sponsor bulmak isteyen girişimcilere destek sağlayan kişilere melek yatırımcı denir. Dolayısıyla melek yatırımcı kime denir diye merak eden kişiler, finansal desteği girişimcilere belli haklar çerçevesinde sağlayan kişiler olarak adlandırabilir.
Melek Yatırımcı Özellikleri Nelerdir?
Son yıllarda oldukça popüler olmaya devam eden melek yatırımcı ya da startup yatırımcılar sağlayacakları finansal destek karşılığında belli bir hisse talep eden kişilerdir. Genel olarak standart birkaç kriter altında toplanamasa bu şekilde destek sağlayan yatırımcılarında bazı ortak özellikleri bulunur. Buna göre melek yatırımcı özellikleri şu şekilde özetlenebilir:
· Genelde bireysel yatırımcılardan oluşurlar.
· Kararları kendi iradeleriyle verirler. Dolayısıyla risk ve yatırım sermayesi alanındaki kararları dikkate almazlar.
· Melek yatırımcı örnekleri incelendiğinde çoğu zaman girişimciyle yakın ilişki içerisinde oldukları görülür. Hatta bazı durumlarda girişimcilere akıl hocalığı dahi yapabilirler.
· Yatırım koşulu olarak girişimin belli bir yüzdesini ya da ortaklığını isteyebilirler.
· Genellikle birçoğu eskiden girişimci olarak yola çıkmış ya da bu amaçla belli çalışmalar yapmış kişilerdir.
Melek Yatırımcı Ağı Nasıl Kurulur?
Dünya üzerinde popülerliğini koruyan melek yatırımcı kavramı belli bir ağ sistemiyle çalışır. Bireysel Katılım Yatırımcısı Ağları olarak karşımıza çıkan bu sistem BKY Ağı olarak isimlendirilir. Her ülkede farklı bir işleyişi bulunan bu ağ sistem lisanslı melek yatırımcılardan oluşur ve ağ yatırımcılarla T.C. Hazine Müsteşarlığı’nın iletişimini sağlar. Genellikle 10 ila 150 yatırımcının bir araya gelerek ortak kararla hareket ettiği, belli kararlar aldığı ve yönettiği gruplardır. Devlet desteğiyle kurulan bu melek yatırımcı ağı başta ülke kalkınması olarak girişimcilerin maddi manevi desteklenmesi amacıyla kurulur. Aynı zamanda melek yatırımcı olan kişiler yine bazı konularda kendileri de devlet desteği alabilirler.
Melek Yatırımcı Türleri Nelerdir?
Melek yatırımcı ağları kendi içerisinde farklı melek yatırımcı türlerini kapsar. En genel sınıflandırmaya dikkat ederek konuyu ele aldığımızda karşımıza iki farklı melek yatırımcı çıkar. Girişim yapmak isteyen kişilere melek yatırımcı destekleri sağlayan bu kişilerin sınıflandırması şu şekildedir:
· Yüksek Gelirli Melek Yatırımcı: Bu grupta yer alan melek yatırımcıların son iki yıllık gelirine bakılır. Söz konusu gelirin 200.000 TL ve üzerinde olmasına dikkat edilir. Öte yandan bu gelir yerine kişisel servetinin 1.000.000 TL üzerine çıkması gerekir.
· Tecrübeli Melek Yatırımcı: Başta finansal kuruluşlar olmak üzere banka, yatırım fonu, proje finansmanı gibi alanlarda yönetici olan kişilerden seçilir ve bu alanlarda en az 2 yıllık tecrübe şartı aranır. Öte yandan yıllık cirosunun 25.000.000 TL olduğu bir şirkette son 5 yıl içerisinde en az 2 yıl boyunca üst düzey yönetici pozisyonunda çalışmış olması gerekir.
Melek Yatırımcı Nasıl Bulunur?
Melek yatırımcı bulmak sanıldığı kadar kolay ve hızlı bir durum değildir. Birbirinden farklı kişilerin oluşturduğu bu özel grup için en çok tercih edilen yöntem melek yatırımcıları bir araya toplayan ağlardan faydalanmaktır. Ülkemizdeki melek yatırımcıları bir araya toplayan ve girişimcilere destek olan ağlara katılarak melek yatırımcı bulunabilir. Buna göre girişimcilerin katılım sağlayabileceği melek yatırımcı ağları şunlardır:
· Linkedin,
· AngelList,
· Microventures,
· Quora.
Bu ağların yanında bölgenizdeki ticaret odalarıyla iletişime geçmenizde fayda var. Yaşadığınız bölgede destek sağlayan melek yatırımcıların kimler olduğunu ve bu melek yatırımcı özellikleri hakkında ön araştırmayı ilk elden sağlayabilirsiniz.
Melek Yatırımcı İşleyişi
Melek yatırımcı işleyişi öncelikle hayata geçirilme olasılığı ve kazancı yüksek girişimler için fikirler üreten kişilerin ortaya çıkmasıyla başlar. Girişimci olarak adlandırdığımız bu kişi ya da kişiler projesine maddi ve manevi destek arayışına girdiği anda devreye melek yatırımcı bul ve onu ikna et aşamaları girer. Projenin beğenilmesi, melek yatırımcıların fikrinize sıcak bakması sonucu size yapacakları yatırım için belli bedeller isteyeceklerdir. Hem avantajlı hem de dezavantajlı olan bu süreç girişimcinin vereceği kesin karar sonucunda devreye sokulur. Sunulan fikir için melek yatırımcı bulmak aynı kişiyi ikna etmek kadar zorlu bir süreçtir.
Melek Yatırımcı Kime Denir? Nasıl Olunur?
Girişimcilere maddi destek sağlayan öte yandan manevi olarak da desteğini esirgemeyen kişilere melek yatırımcı denir. Melek yatırımcı olmak için belli maddi yeterliliğe ve iş tecrübesine sahip olmanız gerekir. Her kişinin katılım sağlayamadığı ve belli bir melek yatırımcı ağına sahip olan bu kişiler devlet tarafında da maddi manevi desteklenir. Sizlerde melek yatırımcı olmak istiyorsanız bu ağlara katılım sağlamalı ve melek yatırımcı başvuru koşullarını yerine getirmelisiniz. Başvuru sonrası katılım koşullarını sağlıyorsanız hangi türe uygun olursanız o gruba alınarak melek yatırımcı olabilirsiniz.
Melek Yatırımcı Olma Şartları
Melek yatırımcı olma şartları Hazine Müsteşarlığı tarafından belli kriterlere bağlanmıştır. Bu kriterlerden ilki maddi yeterlilik olurken ikincisi tecrübe koşuludur. Herhangi bir insanın melek yatırımcı olabilmesi için şahsi servetinin minimum değeri 1.000.000 TL olmalıdır. Öte yandan başvurudan önceki 2 sene içerisinde her yıl için 200.000 TL yıllık gayrisafi gelir koşulu bulunur. Tecrübe kriteri ile başvuru yapmak isteyen kişilerin genel müdür ya da bu pozisyona uygun olarak çalışma koşulu bulunurken çalışılan şirketin yıllık olarak en az 25.000.000 TL ciro etmesi şartı koşulur. Melek yatırımcı olma şartlarının detaylarını incelemek için Hazine Müsteşarlığı’nın 2014 itibariyle yaptığı düzenlemeler incelenmelidir.
